淮山跟山药有什么区别

Victor Hugo poet shkrimtar? e shum? shum? tjera

百度 这支上海女排是本赛季女排联赛最老的球队，队中的马蕴雯和张磊，一个32岁，一个33岁，成了女排的活化石。

Victor Marie Hugo (shqiptimi: Viktor Hygo) lindi n? Besan?on m? 26 shkurt t? vitit 1802, ishte nj? dramaturg, poet dhe shkrimtar francez, i konsideruar si babai i Romantizmit si dhe nj? figur? shume dominuese n? let?rsin? franceze t? shekullit XIX.

Jeta e Viktor Hygo

• Hygoi lindi ne Bezanson te Frances me 26 shkurt 1802 ai vdiq me 22 maj 1885 Vitet e para t? jet?s i kaloi n? shum? vende t? ndryshme i detyruar me familjen p?r shkak t? pun?s s? babait i cili ishte nj? gjeneral n? fushatat aktive Napoleniane pas 3 vjet?sh n? Korsik? ; 2 n? Paris dhe disa vjet n? Italin? Jugore ai nisi shkoll?n n? Spanj? dhe m? von? e vazhdoi n? Paris.

• Publikimi i tij i par? ishte nj? v?llim i "Odet" t? cil?n e publikoi vet?m kur ishte 20 vje?ar, nj? vep?r n?n influenc?n e shkoll?s klasike. N? let?rsin? franceze tashme kishte filluar t? p?rhapej romantizmi, ku Hygoi bazaur n? k?t? botoi pjes?n e dyte t? "Odet". Gjat? viteve 1831 dhe 1841 ai shkroi shum? vepra t? cilat ia rriten shum? reputacionin, dhe m? pak prej k?tyre arritjeve ai u be pjes?tar i akademis? franceze n? mosh?n 39 vje?are. Romani "Notre Dame de Paris" dhe dramat "Lucrece Borgiaa", "Marie Tudor" dhe "Le roi s′amus?" nga e cila Verdi mori subjektin p?r oper?n e tij Rigo, pat?n nj? sukses t? madh.

• Gjat? viteve 1841-1851 Hygo u p?rkushtua n? politik? dhe shkroi shum? Pak sepse Viktor Hygo fillimisht ishte p?rkrah?s i monarkis? se Lui Filipit me ide t? zjarrta napoleoniane. M? von? ai shfaq dhe mb?shtet Lui Napoleonin si president, por nuk p?rkrahu Napoleonin III, dhe kjo i kushtoi atij d?bimin nga Franca. Megjithat? vitet e m?rgimit ishin shum? t? frytshme, gjat? k?saj koh? shkroi dhe romanin "Te mjer?t" e cila e beri t? njohur edhe jasht? Franc?s "Pun?toret e detit", "Njeriu q? qesh" etj.

• Me r?nien e perandoris? Hygoi u kthye n? Paris dhe beri nj? tentative pa sukses pjes?risht n? pjes?n politike t? Franc?s. Vitet n? vazhdim e deri n? vdekje i kaloi n? Paris. N? vitin 1881 u em?rua senator i p?rhersh?m. Vdiq m? 22 maj 1885 dhe u varros me nj? ceremoni madh?shtore n? Paris.

• Viktor Hygo ?sht? konsideruar si nderi i let?rsis? franceze dhe ka arritur majat e saj. Ai u vler?sua n? radhe t? par? si poet, por edhe k?tu ai i theu rregullat kryesore, thelb?sore n? t? cilat bazohej let?rsia franceze e asaj koh?. Stili i tij epik dhe lirika e tij jan? t? paarritshme. Ai do t? ngelet p?rher? nj? nga shkrimtaret m? t? ndritur e t? lavdish?m t? Franc?s.

• Jasht? Franc?s Viktor Hygo njihet kryesisht p?r prozat e tij t?r?sisht romantike, ai dashuronte antitez?n, dhe kjo e ?onte at? n? ekzagjerim dhe krijon karikatura groteske. Krijimet e tij jan? t? gjalla dhe shum? t? goditura, shpesh her? romanet e tij jan? me detaje teknike dhe me p?rshkrime t? tepruara. Viktor Hygoit i mungonte sensi i mas?s dhe kjo duket e qarte n? idet? e tij t? egzagjuara, si dhe munges?n e humorit n? t? gjith? veprat (p?raf?rsisht). N? k?t? aspekt ai nuk ishte kurr? lider n? politike. Radhitet n? nj? nga shkrimtaret q? t? prek shpirtin kur lexon veprat e tij.

• Ai diti t? q?ndronte larg nga modelet melankolike dhe t? vetmuara q? karakterizonin poetet e koh?s, duke ditur t? pranoje peripecit? jo gjithmon? t? lumtura t? jet?s s? tije p?r ti bere eksperienca thelb?sore dhe t? mbledhi vlerat dhe sfumaturat e shpirtit human.

• Shkrimet e tij harrit?n t? mbulonin t? gjitha gjinit? letrare, nga lirika, tek tragjedia, tek zakonet, tek satira politike, tek romani historik e social, duke ngjallur konsensus n? t? gjith? Evrop?n.

Biografia

Gjat? rinis? s? tij ndoqi t? atin Léopold-Sigisbert Hugo, ushtarak i ushtris? s? Bonapartit, q? guxonte t? merrte me vete n? spostimet e tija, t? shoen Sofia Trébucher, dhe t? bijt? Victor, Abel dhe Eugene. I ati pati dhe nj? rol deciziv p?r kapjen e Fra Diavolo n? Itali p?r k?t? u em?rua Guvernator i Avellinos ; me tej u dallua edhe n? Spanj?, ku Bonaparti i dha grad?n e gjeneralit.

• N? periudh?n nga 1815 deri n? 1818 Viktori frekuentoi p?r nj? periudhe, p?r t? plot?suar d?shir?n e atit, Politeknikun e Parisit, por shum? shpejt i la studimet teknike p?r t’iu dedikuar let?rsis? drejt s? cil?s e shtyu e ?ma. Shkroi Odet, dhe keto ishin kompozimet e para letrare. S?bashku me v?llain Abel themeloi Konservatorin Letrar (1819) ; shkroi m? pas Odet dhe poezi t? ndryshme (1822) dhe shum? shkrime t? tjera deri tek Odet dhe balada, q? i vleu nj? rent? prej 1 mije franga nga ana e mretit Luigji i XVIII.

• N? 1823 u martua me Adele Foucher nj? shoqe f?mij?rie ; dasma u kremtua n? kish?n e Saint-Sulpice (n? t? nj?jt?n kish? ku u pag?zuan markezi Fran?ois de Sade dhe Baudelaire). N? t? nj?jt?n periudhe nisi t? frekuentoje rrethin e romantikeve t? Parisit mes t? cil?ve edhe at? t? Charles Nodier. Nga martesa me Foucher linden kat?r f?mij? : Leopoldin?, Charles, Fran?ois-Victor e Adèle.

• Zbulimi, mbas disa vjet?sh, e tradhtis? s? t? shoqes me mikun e familjes Sainte-Beauve, do ta ?oj? t? b?j? nj? jet? t? lire ; e dashura e tij p?r gati 50 vjet u be Juliette Drouet, nj? aktore teatri t? cil?n e njohu gjat? provave t? Lucrezia Borgia (1833). Drouet i q?ndroi gjithmon? pran? pavar?sisht e tradhtive t? shumta t? Viktorit.

Babai i Romantizmit

• N? 1827 shkruan dram?n historike p?r teatrin Kromuell, ai q? u konsiderua si manifestimi i teorive t? reja romantike, nd?rsa n? 1830 u prezantue Hernani n? Komedin? Franceze ; prezantimi u nd?rpre nga p?rplasjet mes mb?shtet?sve t? Hygos me disa horra. Puna megjithat? iu njohe nga shefi i shkoll?s s? re romantike. Vete Hernani u kompozua me muzike dhe u prezantua edhe nga Giuseppe Verdi (Ernani, 1844). N? 1841, Hygo b?nte pjes? n? Akademin? Franceze, nd?rsa n? 1831 u publikua Notre-Dame de Paris, i cili pati nj? sukses t? menj?hersh?m dhe t? gjere.

• N? 1843 mbytet e bija Leopoldin? dhe dh?ndri ; Viktori e mori lajmin kur po kthehej nga pushimet duke e lexuar n? gazet?n Siecle (shekulli). Tragjedia, e bashkuar me mos suksesin e pun?s teatrale “I Burgravi” n? 1845, i shkaktoi nj? depresion t? madh q? do ta mbaje larg bot?s letrare p?r 10 vjet. N? t? nj?jtin vit em?rohet Par i Franc?s nga mbreti Lui Filipi i Orleansit.

• N? 1848 Hygo ben? pjes? si deputet n? Asamblen? Konstitutive, por grushti i shtetit i 1851 sjell n? pushtet Napoleonin e III. Fillimisht, e mbeshtet, por pastaj – kur vete nisi t? sillet n? m?nyre antiliberale – vendos distancimin dhe e sulmon me shkrime dhe diskutime kund?r varf?ris? dhe shtypjes q? b?hen nd?rkoh? gjithnj? e m? pak t? tolerueshme.

M?rgimi

• K?to kontraste e cuan Hygoin t? arratiset n? ishullin Guernsey, duke e shtr?nguar k?shtu t? jetoje n? m?rgim p?r 15 vjet. Por, Hygo, gjat? m?rgimit nuk pushoi kurr? s? konsideruar nga francezet si Babai i atdheut n? m?rgim.

• Mbyllet k?shtu p?r t? nj? periudhe e lumtur, edhe pse me kontraste t? forta, dhe po hapej nj? tjet?r n? t? cil?n do t? merrte forme figura mitike e tij n? poetike q? duhej m? pas ti dorezohej tradit?s historike letrare. Shkruan,duke shprehur ndjenjat e tij me personale, satira “Napoleon le petit” (Napoleoni i vog?l) 1852 dhe vargjet “Chatimente” (Ndeshkimet) 1853 q? evidentuan n? m?nyre t? sh?njuar dhe polemike veprimet e Napoleonit III.

• Me inspirim humanitar ishin veprat Les contemplations (“Mendimet”) (1856) dhe me “ Legjenda e shekujve” Hygo p?rshkoi historin? e njer?zimit nga Gjeneza n? shekullin e XIX, vep?r q? u publiku n? tre pjes? : pjesa e par? n? 1859, e dyta n? 1877 dhe e treta n? 1883.

• Shkroi n? t? nj?jt?n periudhe veprat e tij m? t? njohura q? do p?r?onin fam?n e tij n? t? gjith? Europen si “Te mjer?t” (1862), “Pun?toret e detit” (1866), dhe “Njeriu q? qesh” (1863).

• Gjat? k?saj periudhe nuk iu kursyen fatkeq?sit? : n? 1855 vdes v?llai i tij Abel, n? 1863 vajza e tij Adele ?mendet dhe arratiset n? Kanada, n? 1868 vdes edhe e shoqja dhe disa nip?r, por n? t? gjitha k?to fatkeq?si do t? k?t? gjithmon? pran? besniken Zhuliet.

• Impenjimi anti-monarkik e ?oi n? nj? publikim t? ri dhe shum? m? t? mbyllur publicistik n? favor t? ideve demokratike. Me m?rgimin impenjimi i tij anti-Napoleon (Napoleoni i III) nuk pushoi. Ai talli perandorin e ri n? vepr?n e tij Napoléon le petit (Napoleoni i vog?l), 1852. N? librin Les chatiments (nd?shkimet), 1853 dhun?s verbale i p?rgjigjet dhuna e diktatorit ; ajo ishte e vazhdueshme n? Les contemplations (“Mendimet”), 1856 n? t? cil?n shkrimi behet kozmologji morale q? vesh ?do fat njer?zor, shprehje e jet?s s? brendshme dhe e rikuperimit t? memories n? nj? dimension mitik.

• Te vitit 1862 jan? romanet “Te mjer?t”. N? 1866 i pason “Pun?toret e detit”, vep?r e pasur me figura fantastike dhe sureale. Kushtet proletare b?hen gjithnj? e m? shum? kusht romantesk, shkrimtari gjendet gjithnj? e m? shum? n? prove me fatalitetet e gjerave (deti, natyra) dhe me fatalitetin e gjith?pranishem t? zemr?s njer?zore.

Rikthimi n? atdhe

• Rikthimi i tij n? atdhe ndodh n? 5 shtator 1870, pas mposhtjes s? Napoleonit t? III. U prit nga nj? turme brohoritese dhe entuziaste q? kishte ardhur p?r t? p?rsh?ndetur rikthimin e tij n? Paris. Sht?pia e tij behet s?risht vend pritjesh mes shkrimtaresh dhe ai rifitoi qet?sin? duke rinisur prodhimin letrar me “Viti ‘93” (1873) ; shkroi poezi t? tjera, disa n? lidhje me jet?n e tij familjare si “Femijet e mi” (1874), dhe poezi t? tjera satiro – politike si “Babai” (1887). U rikthye s?risht t? beje pjes? n? Senat n? 1876.

• N? 1878 goditet nga nj? kongjestion cerebral por kjo nuk e pengoi – pavar?sisht s? s?mundja e detyroi t? pak?sonte aktivitetin e tij – t? ?oj? deri n? fund “Torquemada” (1882), nj? vep?r mbi fanatizmin e inkuizicionit q? kishte nisur disa koh? m? par?.

• 80 vjetori i tij u festua nga nj? turme festuesish q? vendoste lule p?rpara sht?pis? s? tij ; disa muaj m? von? do t? goditej nga nj? zi e re, me vdekjen e besnikes s? tij Zhuliet. Hygo q?ndroi p?r ta qare i vet?m deri n? 22 mars 1885, pra deri n? vdekje n? sht?pin? e tij n? Paris. Trupi i tij u vendos p?r nj? nat? n?n Harkun e Triume Viktor Hygo (1802-1885), n? romanticizem t? plot?, kisht filluar t? fiksonte prototipin e klounit tragjik me personazhet e Tribuletit dhe t? Guinpleinit, respektivisht protagonista t? veprave Le roi s’amuse (Mbreti d?frehet) dhe L’homme qui rit (Njeriu q? qesh).

• Ky roman i fundit (1869), n? ve?anti, ?sht? nj? vep?r pak e njohur e Viktor Hygos, n? t? cil?n shfaq?n opinionet dhe angazhimi i tij politik. N? k?t? vep?r Hygo e vendos njeriun p?rkundrejt shoq?ris? shfryt?zuese, dhe zhvillon pik?pamjet e tij demokratike mbi t? kaluar?n dhe mbi epok?n e tij.

• N? pjes?n e par? t? romanit q? p?rben nj? t? treten e t? gjith? vepr?s, fabula nuk e kap?rcen pik?lidhjen : Guinpleni i braktisur shp?ton vog?lushen Dea dhe s? bashkfit dhe u shoq?rua nga 12 poet. N? ceremonin? e tij t? varrimit mor?n pjes? persona t? ardhur nga ?do cep i Franc?s.

• Tashmu me t? gjen strehe tek endacaku filozof, Ursusi.

• Personazhi i par? i denje p?r tu p?rmendur q? hasim ?sht? nj? shit?s ambulant me emrin Ursus. Shoku i tij i vet?m ?sht? Homo, nj? ujk i zbutur. Ursus jeton n? nj? karvan, me t? cil?n spostohet nga panairi n? panair p?r ti shitur njer?zve kurat e tij popullore.

• Ngjarja zhvillohet n? nj? breg deti diku n? kontinentin evropian : ?sht? nata e 29 janarit 1690. Nje grup njer?zish, identiteti i t? cil?ve nuk na tregohet, p?rgatitet p?r tu nisur me anije. Para s? t? nisen, ata braktisin n? breg nj? f?mije 10 vje?.

• F?mija, i d?shp?ruar, i uritur dhe k?mb?zbathur, endet n?p?r stuhi derisa harrin nj? forca, ku gjen kufom?n e nj? t? varuri. Me tutje, zbulon t? mbuluar me bore nj? grua t? vdekur nga i ftohti, q? mban n? krah? nj? t? porsalindur akoma t? gjall?. Me n? fund strehoet n? nj? karvan, q? zbulohet q? ?sht? ajo e Ursusit. Aty m?son q? vog?lushja ?sht? e verb?r.

• N? pjes?n e dyte, pjesa m? e gjere e romanit, paraqitet Anglia aristokratike e fillimit t? shek. XVIII–te, p?rkundrejt s? cil?s q?ndron si mish?rim i nj? parimi moral me t? v?rtet fisnik q? rrojn? mes njer?zve t? mjere, heronjt? kryesore : Guinpleni, Dea dhe Ursusi.

• Ngjarja spostohet p?rpara me 15 vjet. Takojm? dukesh?n Xhozian?, q?, e m?rzitur nga jeta e oborrit, m?son se i vetmi sherim nga ?do m?rzitje ?sht? “Guinplein”, edhe pse nuk e di se ?far? apo kush ?sht? ky Guinpleini.

• F?mija i m?sip?rm, tashme, ?sht? b?r? nj? burr? 25 vje?ar. Emri i tij zbulohet t? jet? tamam Guinplein. Nga f?mij?ria e tij, na thot? narratori, ka fytyr?n dhe buz?t e shp?rfytyruara – gati sa formon nj? ngerdheshje t? frikshme. Jetimja e verb?r, me emrin Dea, ?sht? tashme 15 vje?e. Ursus dhe ?ifti i t? rinjve jetojn? me spektakole t? vogla q? i prezantojn? n? dite festash. Dukesha Xhoziane, duke marre pjes? n? nj? prezantim teatral, dashurohet me Guinplenin.

• Zhvillimi i subjektit kusht?zohet, nga nj? an?, dashuris? s? dlire t? Guinplenit p?r Dean dhe pasionit t? ulet q? ushqen ndaj Guinplenit bukuroshja demoniake, aristokratia Xhozian?, dhe nga ana tjet?r, prej zbulimit t? sekretit t? origjin?s s? Guinplenit, hyrjes s? tij n? dhom?n e Lord?ve dhe fjalimin demaskues q? ai mban n? parlament.

• Gjete nj? performance, nj? n?npun?s i shtetit e urdh?ron Guinplenin ta ndjeki n? nj? burg ku po torturohet p?r vdekje nj? burr? me emrin Hardkuanoni. Ai e njohu aktorin, q? ai vete, 23 vjet? m? par?, e kishte shp?rfytyruar p?r ta bere nj? palaco.

• N? vitin 1682, gjat? mbret?rimit t? Jakut t? II, nj? nga armiqt? e mbretit ishte Lord Klencarli. Mbreti urdh?roi vrasjen e fisnikut. Me vdekjen e tij, biri i tij, Ferm?n, trash?gimtar i tokave t? tij, iu dor?zua, me ndihmen e Hardkuanoni, band?s s? Kompracikos, tregtareve t? f?mij?ve. I malavitosi, n? 1690, me n? fund e kishin braktisur f?mij?n, Ferm?n/Guinplein, gjat? nj? stuhie.

• I shp?rfytyruari rifitoi titullin e tij fisnik, por, mbasi beri nj? fjalim n? Dhom?n e Lord?ve n? t? cil?n denoncon indiferenc?n e qeveris? mbi kushtet n? t? cilat jeton populli anglez, p?rqeshet p?r shkak t? ng?rdheshjes s? tij t? pavullnetshme. Heroi romantik q? ka sfiduar n? em?r t? popullit turm?n e aristokrateve q? gajas?n s? qeshuri, mbetet i vetmuar. N? bresh?rin? e talljeve dhe fyerjeve, ai ndien prapa shpin?s se vet mb?shtetjen e miliona njer?zve, dhe kjo i jep force q? t? vazhdoje. Por, vet?m demaskimi me fjale del i pamjaftuesh?m p?r t? ndrequr rendin shoq?ror, dhe Guinpleni d?shton n? orvatjen e tij p?r ti bere aristokratet t? kuptojn? t? v?rtet?n. Megjithat?, fjalimi i tij p?rshkohet nga nj? optimiz?m social, i drejtohet t? ardhmes. Vendos t? kthehet tek Ursus dhe Dea.

• Guinpleini u bashkua me t? dashurit e tij nd?rkoh? q? k?ta gjenden mbi nj? varke, n? pritje p?r tu nisur p?r n? kontinent. Kur Dea ndjen prezenc?n e t? dashurit, vdes. I riu e “harrin”, duke u hedhur nga anija p?r tu mbytur n? det.

• “Ursus, ankohej, oh i mjeri un? !, q? nuk kam qare kurre. Serbatori i i lot?ve ishte plot?. Nje rezerve e tille, i cili ?sht? mbledhur, pike p?r pike, dhimbje mbas dhimbjeje, gjat? gjith? ekzistenc?s s? gjat?, nuk boshatis?t n? nj? ?ast. Ursus Renkoi gjat?. Loti i par? ?sht? nj? shpim. Qau mbi Guinplenin, mbi Dean, mbi veten e tij, Ursusi, mbi Homon. Qau p?r t? gjith? at? p?r t? cil?n kishte qeshur. Pagoi edhe p?r t? prapambeturit. E drejta e nj? njeriu p?r t? derdhur lot nuk jepet me recete”.

• Finalja tragjike e romanit nuk e pak?son besimin n? ?lirimin e ardhsh?m t? njer?zve t? shtypur, sepse n? anen? e heronjve mbetet forca e pathyeshme e drejt?sis? morale.

• Demokratizimi i flaket i Hygoit q? shihte tek populli burimin e t? gjitha forcave t? gjalla dhe krijuese t? kombit, urrejtja e tij p?r t? gjith? shtyp?sit e popullit, - t? gjitha k?to p?rcaktojn? pathosin ideologjik dhe vler?n artistike t? romanit “Njeriu q? qesh”.

Personazhet

• Secili nga heronjt? e romanit ?sht? nj? figure, r?nd?sia dhe kuptimi i s? cil?s del n? pah jo vet?m nga fjal?t dhe veprimet e veta por, edhe nga p?rshkrimet e autorit q? i prijn? ose i shoq?rojn? veprimet. Figurat e paraqitura n? roman, kan? pak ve?anti konkrete t? shek XVIII. Forc?n bind?se artistike ua jep atyre jo aq p?rputhja me epok?n e dh?ne sesa v?rtet?sia e p?rgjithshme sociale e psikologjike. Moria e personazheve t? dh?ne ndihmojn? n? zhvillimin e veprimit dhe e nd?rlikojn? intrig?n e romanit. Ata i nevojiten autorit p?r t? ven? n? dukje edhe m? tep?r me an? t? kontrastit mes tyre fisnik?rin? e shpirt?rore, past?rtin? morale dhe humanizmin e lart? t? heronjve t? tij pozitive.

Portreti i Deas

• Dea tashme ishte 16 vje?e. Ajo ishte e zbehte, me flok? t? zeza, me shtat t? hedhur, t? hajthet dhe aq t? holl?, sa dukej sikur po k?putej n? mes, e bukur si hyjneshe, me syt? plot? drite por, e verb?r.

• Verb?sia i kishte bere t? pal?vizsh?m p?rgjithmon? bebezat e asaj f?mije, e cila tani ishte grua. N? fytyr?n e saj, q? nuk mund t? p?rshkohej nga drita, k?ndet e buz?ve t? varura me trishtim shprehnin nj? deluzion t? hidhur. Syt? e saj, t? m?dhenj e t? shk?lqyer, kishin nj? veti t? ?uditshme : ishin t? shuar p?r t? por, shndrinin p?r t? tjer?t. Pishtare t? mistersh?m, t? ndezur, q? ndri?onin vet?m boten e jashtme! Leshonte drite ajo q? s’kish p?r vete. Syt? e saj vezullonin. Ajo rob?resh? e erresires kthjellonte ambientin e ngrysur ku jetonte. Nga fundi i terit t? saj t? pash?ruesh?m, q? prapa atij muri t? zi q? quhej verb?ri, ajo shndrinte. Nuk e shihte diellin ton?, por tek ajo shihej shpirti i saj.

• V?shtrimi i saj i vdekur kishte nj? pal?vizshm?ri qiellore. Ajo ishte mish?rim i nat?s dhe ndrinte si yll, ndrinte n? at? err?sire t? dendur q? e rrethonte nga ?do an?.

• Ursusi e kishte pag?zuar me emrin dea dhe ajo padyshim q? sh?mb?llente me nj? p?rendeshe. Ajo vog?lushe p?rfaq?sonte boten qiellore. Lig?shtia e saj ?sht? n? t? v?rtet plotfuqi.

Ngjashm?ria dhe uniteti i t? dy figurave

• Te dy k?ta personazhe edhe pse n? dukje t? kund?rt n? thelbet e tyre ishin t? nj?jte. N? t? dy ishte mish?ruar mjerimi njer?zor. Dukej sikur kishin ardhur n? k?t? dhe nga bota e hijeve : ai nga pjesa ku mbret?ron tmerri, dhe ajo nga pjesa ku mbret?ron err?sira. K?t? terr Dea e kishte brenda n? veten e saj, kurse Guinpeni n? fytyr?n e tij. Dea kishte di?ka si fantazem, kurse Guinpleni di?ka si hije. Dea rrethohej nga nj? hon i zi, Guinpleni di?ka edhe m? t? tmerrshme. P?r Guinplenin q? kishte sy ekzistonte edhe mund?sia p?r tu krahasuar me t? tjer?t.

Te kesh sy n? t? cil?t nuk pasqyrohet bota e jashtme, ?sht? nj? fatkeq?si shum? e rende, por jo aq e madhe sa t? jesh enigma e vetvetes. Dea kish nj? tis mbi syt? e saj, Guinpleni kish nj? maske : fytyr?n e tij.

• Te dy ishin t? vetmuar. Vetmia e Deas ishte e trishtuar : ajo nuk shihte asgj?. Vetmia e Guinplenit ishte ogurzez? : ai shihte gjith?ka.

• Mbi ta r?ndonte d?nimi i kobsh?m i fatit, dhe fati nuk e kish shnderruar kurr? me aq mjeshteri jet?n e dy qenieve njer?zore t? pafajshme n? nj? vuajtje t? paprere, n? nj? torture t? sk?terrshme.

• Dhe, megjithat?, ata ishin n? parajse : duheshin.

• I endur me kontraste, figura e Guinplenit vihet p?rkundrejt figur?s s? Deas dhe nj?koh?sisht ?sht? i lidhur me t? n? m?nyre t? pazgjidhshme. Nga nj?ra an? kemi nj? sh?mtim t? duksh?m, nga ana tjet?r nj? bukuri t? natyrshme dhe t? verb?r.

• Te dy jan? mish?rim i vetive pozitive q? karakterizojn? njer?zit e popullit : past?rti morale, pasuri shpirt?rore, dliresi ndjenjash, aft?si p?r t? dashuruar dhe vet?mohim.

• Fat?t e tyre jan? t? pandash?m nga njeri – tjetri. Ai ?sht? syt? e saj, dhe ajo fytyre e tije.

• Viktor Hugo p?r Adele Foucher

1821 E dashur!

Kur dy shpirtra t? cil?t kan? k?rkuar nj?ri-tjetrin p?r aq koh? p?r t'u rigjetur n? m? fund..., nj? bashkim i furish?m dhe i past?r si vet? ato... fillon n? tok? dhe vazhdon p?rjet? n? parajs?. Ky bashkim ?sht? dashuri, dashuri e v?rtet?..., nj? besim i cili hyjnizon t? dashuruarin, nj? bashkim jeta e t? cilit rrjedh nga p?rkushtimi dhe pasioni dhe p?r t? cilin edhe sakrificat m? t? m?dha jan? k?naq?si t? ?mbla. Kjo ?sht? dashuria q? ti m? b?n t? ndiej... Shpirti yt ?sht? krijuar p?r t? dashuruar me past?rtin? dhe pasionin e engj?jve. I yti p?rgjithmon? V.H

Romantizmi n? vepr?n e Hygoit

Romanticizmi ishte nj? l?vizje komplekse shpirt?rore dhe kulturore q? prodhoi nj? rinovim t? thelle n? let?rsi, n? art dhe n? mendim, n? politike dhe n? zakone. Romanticizmi u zhvillua nga ai mutacion i shijeve dhe i ndjeshm?ris? q? u verifikua n? Evrop? n? fund t? shekullit t? XVII.

Mes poeteve t? rinj t? p?rfshire n? rrym?n e Romanticizmit ishte edhe Viktor Hygo, q? at?her? ishte 25 vje?. N? publikimet e tija lirike, di?ka rreth 50 mije vargje, manifestohet Hygoi i rinis? dhe i theksimit t? romanticizmit, idhull i gjenerat?s s? re n? vargjet e tij shpreh brend?sin? e shpirtit.

“Njeriu q? qesh” : nj? nder librat m? t? bukur q? kam lexuar. N? vep?r munda t? vihet re past?rtia n? p?rshkrimin e atyre q? jan? sjelljet dhe karakteristikat tipike e rac?s njer?zore, ato jan? realiteti q? Hygoi harrin ti beje t? pavdekshme me fjale t? thjeshta. N? “Njeriu q? qesh” autori ka ven? n? dukje kontradiktat e forta t? bot?s q? ka pasione q? shpesh shkojn? n? kahe t? kund?rta dhe kurr? paralelisht. Dashuria e past?r dhe e dlire, lakmia p?r prestigj, luksi si hobi : t? gjitha k?to pasione jan? mbledhur n? t? nj?jt?n shoq?ri q? diferencon p?r dukje dhe q? nuk harrin t? shikoj me tutje, por vet?m t? qeshe me fatkeq?sin?. N? k?t? lib?r kuptova q? njeriu fshihet o mbas s? keqes, ose vdes p?r dashurin?.

Kur e lexova librin mbeta e mahnitur nga ?mb?lsia dhe ndjeshm?ria e personazheve qendrore q? me lidhin drejt p?r drejt me autorin. Romanticizmi dhe dliresia i vesh personazhet kryesore n? ?do veprim, mendim dhe fjale.

Sociologjia romantike e Hygoit shihet vazhdimisht n? trajtimin metafizik t? rendit shoq?ror anglez si n? t? kaluar?n ashtu edhe n? t? tashmen. Romantizmi i Hygoit shfaqet n? m?nyr?n e trajtimit t? materialit historik konkret. Ai behet mbrojt?s i madh i t? drejtave t? njer?zve dhe shpreh “revolt?n e shpirtit” p?r shtypjen e padurueshme t? popullit t? thjeshte.

Hygoi shum? mire mund t? prezantoje vete esenc?n e Romantizmit, duke u bere metafora e gjall?. Viktor Hygo, vepra e tij kaq e shum?llojte dhe kaq komplekse, prezenca e tij kaq e shndritshme dhe luftarake, p?rve?se dometh?n?se, “p?rfaq?son nj? sinteze fatesh t? k?tij shekulli, mbi t? gjitha t? kontradiktave t? tij dhe t? ambivalencave t? tij, dhe t? problemeve q? p?rben? dhe nd?rtuan k?t? pasuri t? ?muar. Hygo radhitet n? radh?t e “romantiques militants” (militantet romantike), q? mblidhen p?r ti dh?ne jet? p?rqendrimeve t? r?nd?sishme t? nj? shpirti revolucionar q? do t? shfaqet thelb?sor p?r t? kanalizuar dhe p?r t? bere efikase dhe nd?rtuese forc?n e pabesueshme dhe t? jasht?zakonshme shtyt?se t? R.

Veprat

• Kozeta

• Njeriu qe qesh
• Gavroshi
• Te mjeret
• Katredralja e Parisit
• Viti 93